Dyżur to jeden ze składników, który w zależności od jego rodzaju, nie musi wliczać się do czasu pracy kierowców, ale musi zostać ujęty w ewidencji.

Obowiązek rejestrowania gotowości (dyżuru, dyspozycji)

Według artykułu 24 pkt. 5 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 165/2014 z dnia 4 lutego 2014 r. kierowca ma obowiązek rejestrowania w tachografie następujących okresów:

1. pod symbolem kierownicy - czas pracy prowadzenia pojazdu
2. pod symbolem młotków - „inna praca”, która oznacza wszelkie czynności inne niż prowadzenie pojazdu, zgodnie z definicją zawartą w art. 3 lit. a) dyrektywy 2002/15/WE, a także wszelkie prace wykonywane dla tego samego lub innego pracodawcy w sektorze transportowym lub poza nim
3. pod symbolem kwadratu - okres gotowości - zgodnie z definicją w art. 3 lit. b) dyrektywy 2002/15.WE
4. pod symbolem łóżeczka - przerwy lub odpoczynek

Co zaliczamy do dyżuru kierowcy?

Zgodnie z Dyrektywą 2002/15/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 marca 2002 r. w sprawie organizacji czasu pracy osób wykonujących czynności w trasie w zakresie transportu drogowego, okresy gotowości to:

• okresy, podczas których pracownik wykonujący pracę w trasie nie jest zobowiązany pozostawać na swoim stanowisku pracy, ale musi być dostępny, aby odpowiedzieć na każde wezwanie pracodawcy. Okresy te i ich przewidywalna długość będą z góry znane przez pracownika
• towarzyszenie pojazdowi transportowanemu promem lub koleją (gdy nie ma koi/kuszetki)
• okresy wynikające z zakazu ruchu
• oczekiwanie na przejściu granicznym
• podczas jazdy w zespole - czas spędzony na siedzeniu obok kierowcy
• oczekiwanie na załadunek/rozładunek, jeżeli jest znany czas trwania
• czas spędzony na dojeździe do miejsca postoju pojazdu lub powrotu z tego miejsca, jeżeli pojazd nie znajduje się ani w miejscu zamieszkania kierowcy, ani w bazie pracodawcy, w której kierowca zwykle rozpoczyna pracę (w przypadku dojazdu np. autobusem lub pociągiem)

Rodzaje dyżurów kierowców

Ustawa o czasie pracy kierowców z dnia 16 kwietnia 2004 roku (Dz.U.2004 Nr 92 poz.879 z późn. zm.) wyróżnia trzy rodzaje dyżurów kierowców:

Art. 9

1. Czas dyżuru, w którym kierowca pozostaje poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy wynikającej z umowy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę.

2. Czas dyżuru obejmujący przerwy przeznaczone na odpoczynek, o którym mowa w art. 13 

Obejmuje również przerwy 45 min lub 15 + 30 min na podstawie Art. 27. pkt 1. Okresy przerw w prowadzeniu pojazdu, o których mowa w art. 7 rozporządzenia (WE) nr 561/2007 i w art. 7 ust. 1 i 2 Umowy AETR, zalicza się do czasu dyżuru, o którym mowa w art.9

Art. 13 pkt 1: Po sześciu kolejnych godzinach pracy kierowcy przysługuje przerwa przeznaczona na odpoczynek w wymiarze nie krótszym niż 30 minut, w przypadku gdy liczba godzin pracy nie przekracza 9 godzin oraz w wymiarze nie krótszym niż 45 minut, w przypadku gdy liczba godzin pracy wynosi więcej niż 9 godzin. Przerwa może być dzielona na okresy krótsze trwające co najmniej 15 minut każdy, wykorzystywane w trakcie sześciogodzinnego czasu pracy lub bezpośrednio po tym okresie

3. W przypadku gdy pojazd jest prowadzony przez dwóch lub więcej kierowców, czas nieprzeznaczony na kierowanie pojazdem jest czasem dyżuru.

Wynagrodzenie kierowcy za dyżur

Zgodnie z artykułem 9 Ustawy o czasie pracy kierowców z dnia 16 kwietnia 2004 roku najważniejszą kwestią wynikającą z ustawy jest fakt, że czas dyżuru nie może zostać wliczony do przysługującego kierowcy dobowego nieprzerwanego odpoczynku. Wykorzystanie dobowego odpoczynku w pojeździe w sposób określony w art. 14 ust. 1 nie może być traktowane jako czasu dyżury.

Za pełnienie dyżuru kierowca nabywa prawo do wynagrodzenia lub rekompensaty:

• Dyżur 100% - za czas dyżuru, o którym mowa w Art. 9 ust. 1 (z wyjątkiem dyżuru pełnionego w domu), kierowcy przysługuje czas wolny od pracy w wymiarze odpowiadającym długości dyżuru, a w razie braku możliwości udzielenia czasu wolnego – wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną.
  
  
• Dyżur 50% - za czas dyżuru, o którym mowa w Art. 9. ust. 2 i 3 kierowcy przysługuje wynagrodzenie w wysokości określonej w przepisach o wynagradzaniu obowiązujących u danego pracodawcy, nie niższe jednak niż w wysokości połowy wynagrodzenia określonego w ust. 5. WAŻNE! Za dyżur 50% nie udzielamy czasu wolnego!
  
  
  

Jak rozliczać dyżury na przykładzie programu 4Trans